Wpisy z kategorii Biologia

Stonka ziemniaczana

Stonka ziemniaczana występowała początkowo w Ameryce Północnej i środkowej a obecnie występuje również w Europie. Stonka ma skrzydła w żółtym kolorze na którym jest dziesięć pasów czarnych. Stonka zimuje w glebie na głębokości około dwudziestu centymetrów. Już w kilka dni po opuszczeniu zimowego lokum zaczynają się rozmnażać. Samica składa od czerwca do połowy sierpnia od pięciuset do trzech tysięcy jaj. Larwy żerują na liściach żywiciela przez okres od jedenastu do trzydziestu dni. Potem się przepoczwarzają i dorosłe są po około trzech tygodniach. Stonka żeruje przede wszystkim na ziemniakach. Larwy żywią się ich liśćmi, kwiatami i łodygami. Może to spowodować w skrajnych przypadkach do obumierania roślin a na pewno powoduje zmniejszenie plonów. Zwalczanie stonki polega na opryskach środkami chemicznymi. Zabiegi te powtarza się trzy razy: na wiosnę gdy owady budzą się po zimie i wychodzą na powierzchnię, w momencie gdy larwy zaczynają żerować oraz w momencie gdy wylatuje pierwsze pokolenie młodej stonki.

Chrabąszcz majowy

Chrabąszcz majowy występuje na terenie całej Europy. W Polsce mieszka w lasach, zagajnikach i na polach. Chrabąszcze żerują przede wszystkim na liściach dębów. Można je spotkać również na liściach wierzby, brzozy, jarzębiny, buka, niektórych topól i kasztanowcu. Z gatunków iglastych można je spotkać na modrzewiach, sosnach, świerkach. Przeciętna długość owada dorosłego to dwadzieścia trzydzieści milimetrów. Ciało może mieć ubarwienie od jasnobrunatnego do brunatnego. Odwłok jest połyskujący. Chrabąszcze widać najczęściej od końca kwietnia do nawet lipca. Samica składa jaja partiami po około trzydzieści sztuk. Cykl rozwojowy chrabąszcza trwa około czterech lat od jaja do dorosłego osobnika. Jeśli larwy chrabąszcza występują masowo mogą spowodować uszkodzenie korzeni drzew liściastych. Żerowanie pędraków i larw w szkółkach leśnych powoduje niejednokrotnie masowe usychanie siewek i sadzonek. Aby zapobiec uszkodzeniom najczęściej szkółki umieszcza się z dala od pól, pastwisk i łąk. Również dba się o naturalnych wrogów chrabąszcza (borsuki, jeże).

Mole

Mieszkańcami szaf ubraniowych w mieszkaniu, strychów, magazynów z odzieżą skórzana i tekstyliami są mole. Larwy moli skutecznie dziurawią i niszczą rzeczy z materiałów naturalnych oraz pochodzenia zwierzęcego. Lubują się w spożywaniu odzieży i dywanów z wełny, smakują im wyroby futrzane i skórzane. Nie pogardzą kapeluszami filcowymi, obiciami mebli. Mole mogą zamieszkać praktycznie wszędzie nie tylko w pomieszczeniach gdzie mają coś do jedzenia ale nawet tam gdzie nie ma go. Szkodnikami są larwy gdyż dorosłe mole nie jedzą. Mole uwielbiają wilgotne pomieszczenia a nie znoszą suchych. Jedynym skutecznym sposobem na mole jest profilaktyka. Profilaktyka polega na stworzeniu molom niekorzystnych warunków do życia, zalęgnięcia się i bytowania. W mieszkaniach mogą zamieszać dwa rodzaje moli: mól ubraniowy i mól kożusznik. Mól ubraniowy jest niewielkim motylem o długości tułowia około dziewięciu milimetrów i rozpiętości skrzydeł około jedenastu milimetrów. Samce latają natomiast samice nie. Najczęściej składają jajka na tkaninach wełnianych aby zapewnić potomstwu pożywienie.

Znaczenie owadów

Niezwykle ważny elementem środowiska naturalnego człowieka sa owady. Dostarczają one pokarmu zwierzętom a nawet roślinom. Około trzydziestu procent owadów to „zapylacze” roślin. Wśród roślin występujących w Polsce około połowa gatunków jest owadopylna. Zapylaczami są między innymi błonkówki, muchówki i motyle. Duża grupa owadów pełni rolę sanitariuszy gdyż przyspieszają rozkład odchodów i szczątków zwierzęcych. Niestety wśród owadów mamy również takie które działają szkodliwie. Istnieją gatunki drapieżne oraz pasożytnicze które niszczą gatunki roślinożerne. Powodują one szkody w warzywnictwie, ogrodnictwie, sadownictwie, leśnictwie oraz rolnictwie. Gatunki roślinożerne niszczą uprawy, zapasy żywności, budynki, przedmioty użytkowe, zbiory naukowe. Dużą grupę owadów stanowią pasożyty. Owady roznoszą choroby ludzkie (malaria, tyfus plamisty, śpiączka afrykańska, dżuma i inne), zwierzęce oraz roślinne. Owady zamieszkujące pomieszczenia ludzkie takie jak na przykład muchy nie tylko roznoszą choroby a na dodatek zanieczyszczają mieszkanie, mogą powodować nieprzyjemne zapachy.

Mucha

Mucha domowa należy do rodziny muchowatych. Występuje tylko w środowisku związanym z człowiekiem. Jest niewielka. Samica jest większa od samca i może osiągnąć wielkość do siedmiu i pół milimetra. Tułów ma ciemnoszary na którym są podłużne paski. Oczy muchy mają bardzo szerokie pole widzenia (nawet trzysta sześćdziesiąt stopni). Mucha lata bardo wolno. Zazwyczaj mucha żyje około miesiąca ale jeśli przebywa w mieszkaniu może przezimować. Muchy które mają dziewięć dni mogą już znosić jajeczka. Jaja składane są najczęściej do nawozu. Samica składa jaja nawet co dwa dni i jednorazowo może ich być około stu. Po upływie doby z jajeczek wylęgają się larwy. Larwy żywią się pokarmem płynnym. Mucha może być roznosicielem wielu groźnych chorób takich jak dur brzuszny, paratyfus, dyzenteria, cholera, gruźlica, czerwonka. Mucha prowadzi typowo dzienny tryb życia. Bardzo lubi ciepłe, nasłonecznione pomieszczenia. W nocy lub w chłodne dni muchy odpoczywają na podłogach, ścianach i sufitach mieszkań a na zewnątrz na roślinach, na ziemi, płotach.

Konik polny

Konik polny czyli świerszcz nie należy do owadów pożytecznych w pełnym tego słowa znaczeniu. Jest owadem roślinożernym, ciepłolubnym. Bardzo lubi wygrzewać się na słońcu. Najczęściej można go spotkać na łąkach i w ogródkach. W nocy pięknie grają czyli wydają charakterystyczny dźwięki który każdy z nas na pewno bardzo dobrze zna. Świerszcze są bardzo skoczne. Potrafią skakać bardzo daleko. Koniki polne jeśli mieszkają pojedynczo to nie wyrządzają żadnej szkody człowiekowi. Gorzej jak zbiorą się w większej gromadzie. Takie skupiska świerszczy potrafią w ciągu nocy ogołocić całe łany zboża i rośliny z liści. Świerszcze można spotkać wszędzie gdzie jest trawa. Konik polny wydaje dźwięki słyszalne dla ucha ludzkiego. Powstaje on w momencie gdy świerszcz pociera o siebie nogi lub skrzydełka. Wśród ludzi konik polny jest uważany za symbol lekkomyślności i braku dbałości o siebie, o swą przyszłość. Świerszcz przepięknie gra w letnie, gorące noce ale również w ciągu dnia można usłyszeć jego muzykę.

Nieodpowiedzialni opiekunowie

Niestety często zdarza się, że ktoś kupuje na prezent dziecku psa lub inne zwierzę. Przez pewien okres wszyscy są małym pupilem zainteresowani, kłócą się, kto ma z nim wyjść na spacer, kto ma mu dać jeść. Chcą się z nim bawić, bo małe zwierzątko jest takie słodkie. To zwierzątko jednak wkrótce urośnie i przestanie być takie zabawne. A obowiązki z nim związane pozostaną. Często zapału do opieki nad zwierzakiem starcza do momentu wakacji. Bo w wakacje każdy gdzieś wyjeżdża, i wtedy pojawia się problem – co zrobić z ukochanym kiedyś pupilem? Można znaleźć dla niego hotel, ale to nie jest najtańsze rozwiązanie. Trzeba się go więc pozbyć. Pół biedy, gdy zwierze zostanie oddane komuś innemu pod opiekę lub oddane do schroniska. To zwierzę oczywiście będzie cierpiało, ale ma jeszcze szanse na pokochanie innego człowieka, znalezienie nowego domu. Ale są ludzie, którzy wypuszczą takie zwierzę gdzieś na pustkowiu i szybko oddala się z tego miejsca, pozostawiając bezbronne zwierze na łaskę losu. Może uśmiechnie się do niego szczęście i znajdzie dom. Jeśli nie, będzie się błąkać sam po okolicy, zdychając z głodu. Najwyższym stopniem bestialstwa jest jednak przywiązanie zwierzęcia w lesie do drzewa. To zwierzę ma zapewnioną śmierć głodową, najgorszą z możliwych.

Dziwactwa opiekunów

Z uśmiechem na twarzy czytamy czasem artykuły, o tym, jak to ludzie, szczególnie gwiazdy, traktują swoich pupilów. Kiedy jednej aktorce zdechł pies, został pochowany z wszystkimi honorami na psim cmentarzu, ale to aktorce nie wystarczyło. Aby nawiązać kontakt duchowy z psem udała się na sesję spirytualistyczną. Inna sławna gwiazda procesuje się ze swą byłą partnerką o prawa do opieki nad świnką wietnamską. Takich przykładów można przytaczać wiele, ale nie trzeba ich wcale daleko szukać. Wystarczy dobrze rozejrzeć się dokoła. Czy nie spotykamy czasem na naszych ulicach ubranych dziwacznie piesków. Oczywiście należy koniecznie przestrzegać panujących w psiej modzie trendów i nie ubrać naszego pupila w niemodny sweterek. A co z jedzeniem? Kiedy rozmawiam czasami z niektórymi opiekunami, żalą mi się, jak to ich pupile nie chcą nic jeść. Dlatego codziennie kupują im świeżutką cielęcinkę, albo inny przysmak, na który przejedzony i rozpieszczony podopieczny nie raczy nawet spojrzeć. Zwierzęta te czasem żyją lepiej niż ludzie, są traktowane jak dzieci.

Zwierzę na „sucho”

Często zdarza się, że dziecko chce mieć zwierzątko. Rodzice zdają sobie sprawę, z faktu, że po paru dniach lub tygodniach zwierzątko może znudzić się dziecku, a wszystkie obowiązki z nim związane spadną na ich głowę. Przed podjęciem tak ważnej decyzji należy poważnie z dzieckiem porozmawiać. Wytłumaczyć mu, jakie konsekwencje niesie za sobą posiadanie zwierzęcia, że często trzeba zrezygnować z zabawy, aby zająć się swoim pupilem. Zwierzę w domu wiążę się również z wcześniejszym niż normalnie wstawaniem, ponieważ trzeba je na przykład nakarmić. Rozmowa – rozmową, silnie pragnące zwierzaka dziecko, najprawdopodobniej zgodzi się na wszystko. Proponuję sprawdzić w praktyce zapał dziecka. Doskonały do przeprowadzenia testu jest pies, ale z każdym innym zwierzęciem można zrobić to samo, dostosowując test do potrzeb danego zwierzaka. A więc zgodzimy się na zwierzę, pod warunkiem, że dziecko wytrwa przez tydzień opiekując się nim „na sucho”. Metoda ta polega na tym, że zachowujemy się, tak jakby w domu już było zwierzę. Czyli w przypadku psa – budzimy wcześniej dziecko, aby z nim wyszło i pospacerowało, a potem nakarmiło. Po powrocie ze szkoły, zamiast siąść i odpocząć dziecko znów musi wyjść na spacer z wyimaginowanym zwierzakiem. No i czasem trzeba opuścić ulubioną bajkę, bo piesek chce na dwór. Po takim teście dziecko już będzie znało ogrom obowiązków, jakie na niego spadną i dobrze przemyśli, czy chce prawdziwe zwierzę.

Zagrożone zwierzęta przez człowieka. Niszczenie lasów

Pojawienie się człowieka naruszyło równowagę w przyrodzie. Ludzie, zaopatrzeni w broń, wytrzebili całe gatunki, aby się wyżywić lub dla rozrywki, a także dla handlu futrami, skórami, kością słoniową czy piórami. Aby budować domy i uprawiać ziemie, człowiek niszczy lasy, pozbawiając zwierzęta ich naturalnej przestrzeni życiowej. Ale dziś rozumiemy już, iż chroniąc zwierzęta, dbamy o nasza własna przyszłość na ziemi. Człowiekowi wystarczyły dwa stulecia, aby wybić wszystkie ptaki dodo na Mauritiusie. Ten wielki ptak, który nie potrafił latać, żywił się nasionami i zbożami, nie miał żadnych wrogów. Ze względu na futro długo polowano na niedźwiedzia polarnego. Dziś zabronione jest polowanie na ten gatunek, ale jest on zagrożony wyginięciem z powodu topienia pokrywy lodowej. Człowiek jest jedynym wrogiem goryla. Obecnie ludzie niszczą las tropikalny, w którym żyją goryle. Orangutan jest najbardziej zagrożoną małpa świata. Ludzie polują również na płetwala błękitnego dla mięsa oraz tłuszczu. Wyniszczenie lasów bambusowych jedynego pożywienia pandy spowodowało jej prawie całkowite wyginięcie. Słoń jest zagrożony z powodu swoich cennych kłów, które kłusownicy sprzedają za wysoką cenę. Jest też ofiarą powiększania się pól uprawnych.